Jesse Janssen deelt ervaringen op Internationale Dag van de Witte Stok
GRAVE – Jesse Janssen verteld naar aanleiding van de Internationale Dag van de Witte Stok over zijn dagelijks leven als volledig blinde jongere en de betekenis van de witte stok. Hij legt uit hoe de stok hem helpt zelfstandig te bewegen en hoe het duidelijk maakt aan anderen dat hij een visuele beperking heeft. Zijn ervaringen waren te horen in radioprogramma De Ochtendclub.
Zijn leven is gevuld met gewone bezigheden, van gamen tot studie en werk. Janssen volgt een opleiding tot sociaal werker en loopt daarnaast stage in Arnhem, waar hij kinderen en jongeren met autisme en ADHD begeleidt. “Het is een uitdaging om te zien wat voor werk bij je past, zeker met een beperking. Maar je kunt altijd kijken wat wél mogelijk is en daar je kracht uit halen”, vertelt hij. Volgens Jesse is het vooral belangrijk om jezelf uit te dagen en niet te focussen op wat je niet kunt.
Zelfstandig en actief in Grave
Janssen woont door de week in een studentenhuis voor blinde en slechtziende jongeren in Grave. Hij voelt zich hier veilig en merkt dat veel mensen in de stad gewend zijn aan het omgaan met visuele beperkingen. “Het is prettig dat mensen behulpzaam zijn zonder opdringerig te worden. De meeste mensen weten hoe ze een juiste balans vinden”, zegt hij. De aanwezigheid van de Visio-school voor blinden en slechtzienden in Grave draagt hieraan bij. Door de vertrouwdheid van bewoners is het voor Janssen makkelijker om zelfstandig door de stad te bewegen.
Naast school en werk neemt deel aan dagelijkse activiteiten die voor velen vanzelfsprekend zijn. Zo speelt hij regelmatig computerspellen die aangepast zijn voor blinde spelers, maar ook gewone games waarin hij zich via geluid oriënteert. “Het klinkt misschien vreemd, maar zo kan ik precies volgen wat er gebeurt. Het is een leuke manier om te ontspannen en mezelf uit te dagen”, vertelt Janssen. Hij gebruikt speciale aanpassingen zoals navigatie-pings, die geluid geven waar hij moet lopen in een spelomgeving. Zo kan hij meedoen aan spellen die normaal gesproken niet toegankelijk zijn.
Tips voor omgang met blinden
Janssen benadrukt dat het belangrijk is dat mensen niet bang zijn om hulp aan te bieden, maar ook respecteren wanneer iemand aangeeft dat het niet nodig is. “Als je iemand met een witte stok ziet, kun je altijd vragen of hij of zij hulp nodig heeft. Maar accepteer het antwoord, want vaak kunnen wij zelf prima uit de voeten”, adviseert hij. Soms proberen mensen goedbedoeld te helpen door de stok op te tillen of de route aan te passen, maar dat kan juist verwarrend zijn. “Het doel van de stok is dat ik obstakels voel en zelf kan navigeren. Als iemand dat overneemt, neem je die mogelijkheid weg.”
De witte stok als symbool
Voor Jesse is de witte stok een onmisbaar hulpmiddel dat vrijheid en zekerheid biedt. “Het is meer dan een hulpmiddel; het is een symbool van zelfstandigheid en herkenning. Het helpt mij overal veilig te navigeren, van straat tot stations. Natuurlijk zijn er ook uitdagingen, zoals mensen die niet begrijpen hoe ze moeten helpen. Maar over het algemeen werkt het heel goed.”
De Internationale Dag van de Witte Stok benadrukt hoe belangrijk hulpmiddelen zoals de stok zijn voor mensen met een visuele beperking. Jesse geeft aan dat een beperking het leven niet hoeft te bepalen. “Met de juiste hulpmiddelen en ondersteuning kun je actief deelnemen aan school, werk, hobby’s en het dagelijks leven. Het gaat er vooral om dat mensen respectvol en bewust omgaan met elkaar.”
Uitdagingen en mogelijkheden
Het vinden van passend werk of een stage kan volgens Jesse een extra uitdaging zijn door zijn beperking. “Je moet realistisch kijken naar wat haalbaar is. Zo ben ik geïnteresseerd in het werken met mensen, en dat past goed bij mijn opleiding tot sociaal werker. Het is zoeken naar een niche waarin je je kunt ontwikkelen en een bijdrage kunt leveren.” Hij vertelt dat hij in het begin van zijn middelbare schoolperiode nog niet precies wist wat hij wilde, maar dat stages hem hielpen ontdekken wat wél mogelijk was.
Ook gamen en andere hobby’s spelen een belangrijke rol in zijn leven. Ze bieden ontspanning, sociale interactie en een manier om zijn vaardigheden te ontwikkelen. Jesse merkt dat mensen vaak verrast zijn als ze hem bezig zien met een controller, terwijl hij niets op het scherm ziet. “Qua geluid gebeurt er veel, en ik kan precies volgen wat er gebeurt. Het ziet er misschien vreemd uit, maar voor mij is het volledig functioneel”, zegt hij lachend.
Veiligheid en sociale omgeving
In Grave voelt Janssen zich veilig en merkt dat de stad goed is ingericht voor mensen met een visuele beperking. “Er is veel begrip en hulpvaardigheid. Mensen weten hoe ze moeten omgaan met iemand die een witte stok gebruikt, zonder opdringerig te zijn”, vertelt hij. Voor iemand die niet gewend is aan witte stokken, raadt Jesse aan altijd even te vragen of hulp gewenst is, maar het antwoord te respecteren.