Moffenmeiden: Volksgericht na de bevrijding van Grave
GRAVE – In de dagen na de bevrijding van Grave in mei 1945 werden vrouwen met een relatie met Duitse soldaten publiekelijk gestraft. Historisch onderzoeker Jan Timmermans noemt deze vergeldingsacties een vorm van volksgericht die nooit had mogen plaatsvinden. Zijn verhaal is te horen in een driedelige reportage in het radioprogramma De Ochtendclub van Omroep Land van Cuijk.
Na vijf jaar Duitse bezetting ontstond bij een deel van de inwoners van Grave de behoefte aan wraak. Een deel van de woede richtte zich op vrouwen die tijdens de oorlog een relatie hadden met een Duitse militair. Volgens Timmermans waren die relaties niet altijd oprechte liefdesrelaties. “Sommige vrouwen waren echt verliefd, anderen kregen in ruil voor informatie of gezelschap drank of voedsel. Er waren ook soldaten die die relaties gebruikten om te achterhalen wie ondergedoken zat of anti-Duits was.”
Jacht op vrouwen begon kort na bevrijding
Twee dagen na de bevrijding begon in Grave een openbare jacht op deze vrouwen. Op de Markt werden ze kaalgeschoren en ten schande gezet. “Dat gebeurde onder regie van de Binnenlandse Strijdkrachten”, vertelt Timmermans in de reportage. “Maar het was opvallend dat vooral dochters van arbeiders werden aangepakt. Dochters van mensen uit de middenstand of hogere klassen kregen meestal alleen huisarrest.”
Volgens Timmermans weerspiegelt deze selectieve vergelding de maatschappelijke verhoudingen van toen. “Wie uit een eenvoudig milieu kwam, kreeg de volle lading. Wie van betere komaf was, werd ontzien. Die ongelijkheid maakt dit hoofdstuk uit de bevrijding extra pijnlijk.”
'Volksgericht had nooit mogen gebeuren'
Hoewel er destijds sprake was van hevige volkswoede, keurt Timmermans de gang van zaken af. “De bezetting was voorbij, mensen wilden recht doen aan het onrecht. Maar dit was geen rechtspraak, dit was een volksgericht. En dat had nooit mogen gebeuren.”
De reportage over moffenmeiden in Grave was deze week in te horen in het radioprogramma 'De Ochtendclub' van Omroep Land van Cuijk.
