Straaljagers uit Volkel hebben Russische drones neergehaald in Polen
MALBORK – Volkelse F-35's zijn dinsdagnacht ingezet voor het onderscheppen van Russische drones in Polen. Ze hebben zogeheten Shahed-drones uit de lucht geschoten. Dat zijn Iraanse drones met explosieven die door de Russen waren gelanceerd. Het was niet de enige 'Brabantse' inbreng: ook een tankvliegtuig van vliegbasis Eindhoven kwam afgelopen nacht assisteren. En op het hoofdkwartier van de Koninklijke Luchtmacht in Breda zal het ook een drukke nacht zijn geweest, zo meldt Omroep Brabant.
Alarm aan de oostgrens van de NAVO dinsdagnacht. Russische drones drongen het luchtruim van Polen binnen. Het waren toestellen die door de Russen waren gelanceerd. Volgens de laatste berichten uit het NAVO-hoofdkwartier waren het zes tot tien drones. De Polen spraken daarna van 'negentien schendingen van het luchtruim'. "De drones die een direct gevaar vormden, zijn neergehaald", zei de Poolse premier.
De eerste drones werden rond half twaalf dinsdagavond al waargenomen. Vier drones zijn neergeschoten volgens de Polen. De laatste om 06.45 uur.
De eerste berichten in Nederland kwamen rond kwart voor vijf naar buiten. Nederlandse straaljagers assisteerden bij de inzet. Sommige drones zijn door de Poolse krijgsmacht met hulp van onder meer Nederlandse F-35's uitgeschakeld, zo luidde het bericht. Later bevestigde demissionair defensieminister Ruben Brekelmans de actie. Het waren Iraanse Shahed-drones die uit de lucht zijn gehaald door Nederlandse F-35's.
Steun van NAVO-bondgenoten
De Poolse luchtmacht vliegt met eigen F-16's en schoot ook drones neer. Polen krijgt steun van NAVO-bondgenoten, zoals de Koninklijke Noorse luchtmacht. Die patrouilleert ook met F-35's in dat gebied. Net als vier F-35's van vliegbasis Volkel.
Die toestellen zijn op 29 augustus vertrokken van vliegbasis Volkel. Eerder al ging grondpersoneel die kant uit, onder wie technici en bewaking, zo meldde defensie toen. Ze zijn drie maanden lang actief in Polen. Op welke basis is niet bekendgemaakt. Ze beschermen hulpkonvooien aan Oekraïne. En ze vormen een Quick Reaction Alert (QRA) die 24 uur per dag kan opstijgen om vijandelijke toestellen op te sporen en eventueel neer te schieten. Daarin werken ze nauw samen met de Noren.
Vorige week werden al twee Volkelse F-35's gealarmeerd. Toen waren door Rusland afgevuurde Shahed-drones onderweg naar het Poolse luchtruim, maar de Nederlandse jachtvliegtuigen hoefden ze niet neer te schieten. Nu wel. Volgens de NAVO is het voor het eerst in de geschiedenis dat er een dreiging is uitgeschakeld door NAVO-vliegtuigen.
De Shahed-drones zijn door de Russen in Iran gekocht en worden bewapend met explosieven. De toestellen crashen in gebouwen in Oekraïne en ontploffen dan en dat veroorzaakt overal slachtoffers en schade
Het is niet de eerste keer dat vijandelijke drones het NAVO-grondgebied bedreigen. Dat gebeurt al sinds de oorlog met Oekraïne uitbrak in februari 2022. Ook Russische raketten landden wel eens in Polen en daarbij vielen soms slachtoffers.
Tankvliegtuig opgeroepen
Dinsdagnacht werd in Nederland ook een tankvliegtuig opgeroepen. Het gaat om een A330 van de Koninklijke Luchtmacht die gestationeerd is op vliegbasis Eindhoven. Dat is de thuisbasis van vijf tank- en transportvliegtuigen. Volgens onbevestigde berichten op internet vertrok hij om 03.15 uur.
Op radarbeelden is zichtbaar dat het toestel boven Polen steeds een ovaalvormige route vloog, tussen Krakau en Lublin. Dat is een gebruikelijke manoeuvre om jachtvliegtuigen de gelegenheid te geven brandstof te halen. Het Eindhovense toestel kan jagers bijtanken in de lucht, zodat ze langer in de lucht blijven en kunnen doorgaan met hun patrouilles en eventuele onderscheppingen.
Het rondcirkelen van het tankvliegtuig gebeurde wel op enige afstand van de grens met Oekraïne, waar de vijandelijke drones vandaan kwamen. Op diezelfde radarbeelden zijn de F-35's 'onzichtbaar', wat ook gebruikelijk is. De verkeersvliegtuigen werden vannacht duidelijk omgeleid, op veilige afstand van de gevaarszone.
Naast de bijdrages uit Volkel en Eindhoven zijn er nog enkele bijdrages uit onze provincie. Het hoofdkwartier in Breda coördineert bijvoorbeeld de logistiek en bevoorrading van alle Nederlandse militaire vliegtuigen. Het stuurt de jagers niet zelf aan, want dat gebeurt vanuit een hoofdkwartier in Duitsland, net over de grens bij Nijmegen.
Dan is er nog een andere militaire bijdrage aan Polen. Nederland levert twee Patriot-batterijen aan Polen voor de luchtafweer. Die raketinstallaties komen van de Brabants-Limburgse basis in Vredepeel.
