Zonder Overloon geen Passiespelen Tegelen
Openluchttheater Overloon viert 100 jaar met bijzondere jubileumvoorstelling
OVERLOON - In een recente aflevering van de podcast Plein 33 waren Anita Verhoef, bestuurslid PR & Communicatie van het Openluchttheater Overloon, en regisseur Mart-Jan Zegers te gast. Ze gaven een unieke inkijk in het rijke verleden en de bruisende toekomst van het theater dat dit jaar maar liefst 100 jaar bestaat.
De oorsprong van de Passiespelen
Wat velen niet weten: de beroemde Passiespelen in Tegelen vonden hun inspiratie in Overloon. De voorstelling De Verloren Zoon, gespeeld in 1925, maakte zoveel indruk op bezoekers uit Tegelen, dat zij het idee meenamen en er hun eigen traditie van maakten.
Van drankbestrijding tot cultuurcentrum
Anita Verhoef neemt ons mee naar het begin van de 20e eeuw, waarin Overloon kampte met hoog drankgebruik en onrust. Ter bestrijding daarvan werd de Sint-Jozefsvereniging opgericht, waaruit onder meer Fanfare Vriendenkring Overloon en het Overloons Toneel zijn voortgekomen. Al in 1907 werden deze verenigingen actief, wat uiteindelijk leidde tot de oprichting van het Openluchttheater in 1925.
Een opvallend historisch feit: voor gemengd publiek (mannen én vrouwen samen) moest in die tijd speciaal toestemming worden gevraagd aan de bisschop. Die toestemming kwam er in 1923, wat leidde tot de eerste officiële voorstelling twee jaar later.
Heropleving en modernisering
Na een periode van verval werd het theater rond 2000 nieuw leven ingeblazen. In 2007 werd De Storm van Shakespeare opgevoerd, waarmee de renovatie van tribune en regietoren werd gefinancierd. Sindsdien is het theater een levendig centrum van culturele samenwerking in de regio, gedragen door meer dan 130 vrijwilligers.
Jubileumvoorstelling: Help, de Kapelaan verzuipt!
Het hoogtepunt van dit jubileumjaar is de nieuwe productie Help, de Kapelaan verzuipt!, geschreven en geregisseerd door Mart-Jan Zegers. Deze muzikale komedie, met een knipoog naar de jaren 20, brengt niet alleen het lokale verleden tot leven, maar stelt ook actuele vragen over gemeenschap, religie, humor en saamhorigheid.
Regisseur en schrijver Mart-Jan Zegers staat aan het creatieve roer van de jubileumvoorstelling Help, de Kapelaan verzuipt! – een muzikale komedie die het 100-jarig bestaan van het Openluchttheater Overloon viert. In deze unieke productie brengt hij geschiedenis, muziek en humor samen op een manier die zowel luchtig als gelaagd is.
Het ontstaan van het idee
Toen Zegers werd benaderd met de vraag of hij een jubileumstuk wilde maken dat het Overloons Toneel en Fanfare Vriendenkring zou verenigen, dacht hij eerst even na. Maar al snel kwam het idee bovendrijven: een voorstelling over het ontstaan van het theater zelf, geplaatst in de woelige jaren 1920.
“Ik vroeg me af: wat bezielde de mensen toen om zo’n theater te bouwen? Wat speelde er in het dorp? Wat waren de spanningen, de dromen, de botsingen?” vertelt hij. Al gauw kwamen thema’s als religie, drankmisbruik, sociale controle en dorpspolitiek naar boven – precies de ingrediënten voor een levendige en humorvolle voorstelling.
Een komedie met serieuze ondertoon
Het stuk is bewust als komedie opgezet. “Humor is een manier om kritisch te kijken zonder zwaar te worden. En het trekt een breder publiek,” zegt Zegers. Tegelijkertijd laat de voorstelling zien dat de geschiedenis zich soms herhaalt – de menselijke natuur verandert weinig. De strijd tussen traditie en vernieuwing, tussen kerk en café, blijft herkenbaar.
Fictie en werkelijkheid verweven
De voorstelling bevat verwijzingen naar bestaande gebeurtenissen, zoals de toestemming van de bisschop in 1923 om gemengd publiek toe te laten bij toneelvoorstellingen. Ook de band met de Passiespelen van Tegelen is subtiel in het script verwerkt – een knipoog naar hoe iets lokaals nationale impact kan krijgen.
Zegers combineert feit en fictie met een scherp oog voor detail. “Het stuk bevat een ‘repetitie binnen een repetitie’, een toneelstuk ín het toneelstuk. En de fanfare speelt een actieve rol – niet alleen muzikaal, maar ook als onderdeel van het verhaal.”
Een unieke samenwerking
Voor deze productie bundelden drie gezelschappen hun krachten: het Overloons Toneel, Fanfare Vriendenkring Overloon én Toneelvereniging ToBe uit Beugen, waar Zegers ook ervaring mee heeft. “Het mooie is dat de spelers elkaar niet kenden, maar het klikte direct. Dat gaf nieuwe energie. Iedereen leerde van elkaar.”
Toneel als cultureel geheugen
Volgens Zegers is Help, de Kapelaan verzuipt! méér dan vermaak. Het is een ode aan de streek, aan het verenigingsleven en aan de culturele wortels van Overloon. “Ik hoop dat het publiek zich herkent in het verhaal. Dat ze denken: dit gaat over óns, over onze geschiedenis. En dat mag dan best met een knipoog.”
Waarom je moet komen
Volgens Anita Verhoef is het theater niet alleen een plek voor toneel, maar een samenbindende kracht in de regio: “Het is een theater met een dak van sterren, voor jong én oud, met ruimte voor ontmoeting en verwondering.”
Zegers vult aan: “Deze voorstelling gaat over het dorp, de streek, en over ons allemaal. Je herkent jezelf in het verhaal, omdat de mensen van toen eigenlijk niet zoveel verschillen van de mensen van nu.”
🎫 Tickets en info: Openluchttheater Overloon
