Moffenmeiden: Hoe Grave de vrouwen na de oorlog vernederde
GRAVE – De bevrijding van Grave ging gepaard met publieke vernederingen van vrouwen die tijdens de Tweede Wereldoorlog een relatie hadden met Duitse soldaten. In een reportage in het radioprogramma De Ochtendclub sprak historisch onderzoeker Jan Timmermans over de impact van deze gebeurtenissen op de betrokken vrouwen.
Na de bevrijding werden vrouwen uit hun huizen gehaald en naar het distributiekantoor in Grave gebracht, waar ze kaal geschoren werden. Na de vernedering werden ze gedwongen door de straten van Grave te marcheren, een publieke schaamte die niet alleen fysiek maar ook psychologisch ingrijpend was. Foto’s van het moment tonen de vrouwen die, met hun geschoren hoofden, door de stad liepen, zichtbaar gekweld door de situatie.
De volksgericht-actie op het Marktplein
De vernedering bereikte zijn hoogtepunt op het Marktplein, waar de vrouwen in stilte moesten staan terwijl de rest van de stad de Wilhelmus zong. De beelden van deze gebeurtenis, waarbij acht vrouwen met hun hoofden kaal op het plein stonden, weerspiegelen de pijn en het ongemak die zij moesten ondergaan. Ondanks de feeststemming in de stad, was het voor de vrouwen allesbehalve een feestelijke dag.
De publiek gemaakte straf lijkt georganiseerd door de Binnenlandse Strijdkrachten, alsof die de vernedering van de vrouwen coördineerden. Op verschillende plaatsen in Nederland werd hetzelfde ritueel uitgevoerd. Timmermans wijst op de georganiseerde aard van deze actie, met welpen, trompetters en zelfs het schilderen van een hakenkruis op de geschoren hoofden van de vrouwen, wat het karakter van de vernedering nog verergerde.
Wraak en de nasleep voor de vrouwen
Na de bevrijding, toen de stad zelf feestvierde vanwege de komst van de Amerikanen, moesten de vrouwen hun vernedering verwerken. De psychologische en emotionele impact van deze handelingen bleef nog lang na de oorlog bestaan, terwijl de maatschappij zich moest verhouden tot de morele dilemma’s die deze vergelding met zich meebracht. Veel van de vrouwen werden tijdens de bevrijding als schuldige beschouwd, maar hun persoonlijke verhalen bleven vaak onbelicht.
De reportage over moffenmeiden in Grave was deze week in te horen in het radioprogramma 'De Ochtendclub' van Omroep Land van Cuijk.
